SOG‘INCH MAKTUBI

Tong otadi...

Kun botadi...

Kunlar o‘taveradi. Lahzalar kunga, kunlar yilga, yillar asrga mengzaydi. Kunning quyoshi, tunning oyi, yulduzi bor. Hayotning nuri, yog‘dusi bor. Ammo nimadir yo‘qday, osmonni bulut qoplaganday... Hamma yoq zimistonga o‘xshaydi. Yo‘lini topolmayotgan musofir singari so‘ngsiz so‘qmoqlardan yurib ketaverasan, ketaverasan... Biroq o‘sha... sen izlagan nurli manzillar chiqmaydi. Go‘yo umuman yo‘qday (ehtimol, chindan ham yo‘qdir!), bo‘lmaganday...

Mening-ku, manzilim aniq: muhabbat bo‘stoni! Mening qalbim faqatgina muhabbat bo‘stonida gullashi mumkin... edi... O‘sha nurli maskan — muhabbat bo‘stonidan men o‘zim, o‘z ixtiyorim bilan chiqib ketganman. Ha, ketganman!.. Endi qaymoqni — istamayman. U manzillar yuragimni gullatdi-yu, sovuq epkinlar quritib qo‘yay dedi. Men esa, qurigan yurak bilan yasholmasdim... Buni o‘zingiz ham bilasiz, axir... Hammasini bilasiz. Faqat bir narsani — nega jonu jahonim deb bilgan, gard yuqtirmay asragan, borini bag‘ishlashga tayyor bo‘lgan sizdek aziz qadrdonidan voz kechganini bilmaysiz. Bilmaysiz yoxud bilmaslikni istaysiz...

Sizni qattiq sevardim... Sevmasam, izingizdan zor-zor termularmidim, yo‘lingizga ko‘z tikarmidim?! Sevmasam, siz bilan bog‘larda sayr etarmidim? Ha, men sizni sevardim (balki hozir ham sevarman!..). O‘zimni unutish darajasida sevardim sizni!.. Ammo qalbimda pinhon asrashni niyat qilgan his-tuyg‘ularim to‘g‘risida gapirishni hech yoqtirmasdim... Bu men uchun juda qiyin edi... Qiyin...

Bilaman, siz ham meni sevardingiz... Sevardingiz, biroq sevgingiz meniki qadar samimiy va otashin emasdi. Negaki, siz his-tuyg‘ularingizdan iymanardingiz... “Odamlar nima deydi?” degan andishada yurardingiz hamisha. Esingizdami bir voqea?..

Ikkimiz bog‘da sayr qilib yurardik. U yoq-bu yoqdan gaplashib. Qalbimizda shodlik, vujudimizni hayajon larzaga soladi. Men sizga termulaman, siz esa, menga... Dilimizda bir dunyo so‘zlarimiz bor-u, nechundir aytolmaymiz. Aytishga botinolmaymiz. Siz negadir hadeb jilmayasiz. Men ham jiddiy bo‘lishga har qancha urinsam-da, eplolmayman. Go‘yo butun dunyo bizlarga atalgan. Quyoshning nuri, zangori osmon, oppoq bulutlar, bog‘dagi ko‘m-ko‘k maysalar, gullar, favvoralar — hamma-hamma narsa bizniki edi. Hech kimga va hech nimaga e’tibor bermasdik, fikru zikrimizni visol chulg‘ab olgandi. Shunda... kutilmaganda... To‘g‘rimizdan kelayotgan tarix domlasini ko‘rib sarosimaga tushib qoldingiz (balki vahimagadir!) Men xotirjam edim. Nima bo‘pti? Biz jinoyat qilmayotgandik-ku!.. Domla bilan so‘rashish maqsadida qadamimni tezlashtirmoqqa chog‘landim. Lekin siz qo‘limdan tutib, chetga chiqishga imo qildingiz. Va... “Tezroq ketaylik”, dedingiz. Menga bu gapingiz og‘ir botdi. Ko‘zlaringizga tikilib qoldim. Siz esa, mening holimdan bexabar, vahimada edingiz. Garchi o‘zim istamasam ham, boshqa yo‘lga — chetroqqa o‘tib oldim. Siz ham. Ammo endi mening kayfiyatim rasvo bo‘lgan, so‘zlaringizni tinglagim, yuzingizni ko‘rgim kelmasdi. Go‘yo qalbimda nedir, bir evrilish sodir bo‘lgan, ammo uning sababini o‘zim ham tushunmasdim.

Siz fe’lim birdan aynib qolganini ko‘rib hayron bo‘ldingiz. Mehribonlik bilan so‘radingiz:

— Tinchlikmi?! Nega xafasiz?

— Shunchaki... domla bizni ko‘rib qolmagan bo‘lsin-da, — dedim ko‘zingizga sinovchan tikilib.

— Ha, — dedingiz siz mening nigohlarimga parvo qilmay. — Ko‘rgan bo‘lsa, yomon. Butun institutga gap tarqalishi mumkin...

— Shunaqa deng? — battar o‘ksidim men...

Mening ahvolimni siz o‘zingizcha tushundingiz.

— Mayli, xafa bo‘lmang, — dedingiz ikkilanibroq. Nazarimda, hamon vahimada edingiz. — Ko‘rmadi domla. Biz tomonga qaramayotgandi-ku!..

Men ortiq qololmasdim. Mazam qochganini bahona qilib, uyga jo‘nadim. Siz “kuzatib qo‘yaman” deb ortimdan kelayotganingizda, chidolmay baqirib berdim: “Meni tinch qo‘ying!” Siz hayratga tushdingiz, ammo hech nima demadingiz. Men esa, uzr so‘rashingizni, yolborishingizni istagandim o‘sha vaqt...

Ming afsus!.. Afsus!.. O‘sha voqea (kimlarningdir nazdida arzimas voqea!) sabab bo‘ldimi yoki boshqa narsami, ko‘nglimda g‘alati o‘zgarish payqay boshladim. Men endi sizni qo‘rqoqlikda ayblardim, ojiz deb bilardim sizni. Bir vaqtlar cheksiz-chegarasiz tuyilgan muhabbatingiz endi unchalik ahamiyatga ega emasday, qalbingiz menga begonaday tuyila boshladi. O‘sha... domla bizni ko‘rib qolishidan, o‘rtamizdagi sirdan birov voqif bo‘lishidan qo‘rqqaningizdan buyon yuragimda bir nima, aniqrog‘i, sizga bo‘lgan ehtiromim yo‘qolganday edi. Yo‘q, butkul emas. Qisman... Ammo ana shu ham men uchun, mening yuragim uchun ulkan yo‘qotish edi. Judayam ulkan!..

Oh, nega siz meni sevishingizdan iymanardingiz?.. Nega odamlarning gap-so‘zidan cho‘chirdingiz?.. Nega axir?.. Men munosabatlarimiz samimiy bo‘lishini, yuraklarimizdagi his-tuyg‘ularga yolg‘on-yashiq aralashishini istamasdim. Muhabbatimiz sirli, ayni paytda ochiq bo‘lishini xohlardim juda. Biroq siz... Sizning o‘sha birgina harakatingiz barini yo‘qqa chiqardi.

Ehtimol, sizdan kechganim mening xatoim, baxtsizligimdir... Balki siz o‘shanda o‘zingizni yo‘qotib qo‘yib, nima qilishni bilolmay qolgandirsiz... Balki meni malomatlardan saqlashga uringandirsiz. Ehtimol, sizga ortiq jafo qilgandirman... Eng katta gunoh o‘zimdadir... Axir, nima bo‘lganda ham, biz bir-birimizni sevardik-ku! Bu ham bir baxt edi-ku! Men o‘z baxtimni o‘z ixtiyorim bilan boy berdim. O‘zim aybdorman!..

Kun botadi...

Tong otadi...

Kunlar o‘taveradi. Lahzalar kunga, kunlar yilga, yillar asrga mengzaydi. Shu uzun hayotimning oxiri ko‘rinmayotgandek. Sog‘inch qalbim torlarini chertib, mahzun navo taratadi. Sog‘inch... Siz mendan olisdasiz, men sizdan. Nahotki, sizni sog‘inishim mumkin? Nahotki?.. Meni kechiring... Sizdan voz kechsam-da, qo‘msayotganim uchun. Kechiring... Bu sog‘inch tuyg‘usi og‘ir...

2003 y.

Avvalgi hikoya::Keyingi hikoya